Një Rishikim i Marrëdhënies Kazakistan-BE: 10 Vjet Bashkëpunimi dhe Mundësi të Reja
Në dhjetor, Kazakistani dhe Bashkimi Evropian (BE) festojnë 10 vjetorin e Marrëveshjes për Partneritet të Zgjeruar dhe Bashkëpunim (EPCA). Ky akt ka theksuar angazhimin e dy palëve për një partneritet të gjerë dhe të orientuar drejt të ardhmes. Gjatë kësaj periudhe, bashkëpunimi është zgjeruar në fusha të ndryshme si dialogu politik, siguria, investimet dhe arsimi, duke e pozicionuar BE-në si partnerin më të madh tregtar dhe investues të Kazakistanit me mbi 200 miliardë euro të investuara që nga 2005.
Një sfidë e rëndësishme që ndikon në rritjen afatgjatë të Evropës është sigurimi i materialeve dhe teknologjive të nevojshme për kalimin në një ekonomi të gjelbër dhe digjitale. Varësia e Evropës nga një grup i vogël furnizuesish për materiale kritike është bërë një çështje përcaktuese për konkurrencën e saj. Kazakistani ka potencialin për të luajtur një rol të rëndësishëm në këtë aspekt, pasi ai mund të ofrojë 21 nga 34 materialet që BE i konsideron kritikë.
Tregtia bilaterale me BE-në arriti në 48.8 miliardë dollarë në 2024, dhe më shumë se 80% e eksporteve të naftës së Kazakistanit shkojnë në tregjet evropiane. Projektet si ai i grafit Sarytogan janë përfshirë në listën zyrtare të projekteve strategjike të BE-së, duke e forcuar më tej këtë marrëdhënie.
Në mënyrë që të përballen me sfida të tilla, është e nevojshme ndarja e projekteve me ndikim, veçanërisht në fushat e mineraleve si bakri dhe mangani. Bashkëpunimi në këto fushat do të ndihmojë në ndërtimin e një baze furnizimi më të diversifikuar për Evropën. Po ashtu, zhvillimi i infrastrukturës dhe logjistikës, përfshirë rrugët e transportit si Korridori Ndërkombëtar i Transportit Trans-Kaspik, është thelbësor për të siguruar rrugë të qëndrueshme dhe të sigurta për këto materiale.
Me më shumë se 10 miliardë euro angazhime nga Komisioni Evropian, ky korridor po bëhet më efikas. gjithashtu, ndihma në inovacion dhe aftësi është e domosdoshme për garantimin e zinxhirëve të furnizimit. Kazakistani është i angazhuar për t’u bashkëpunuar në fushat si rikuperimi i baterive dhe hidrogjeni i gjelbër.
Drejtimi për të ardhmen bëhet i qartë: Kazakistani dhe BE-ja kanë një interes të përbashkët për zinxhirë furnizimi të qëndrueshëm që mbështesin rritjen ekonomike dhe teknologjitë për një të ardhme më të pastër. Marrëdhënia e tyre gjatë dekadës së ardhshme do të përqendrohet në projekte strategjike dhe modernizimin e infrastrukturës për të forcuar këtë partneritet.
