Në një botë ku stresi shpesh konsiderohet si një armik i përhershëm, një teori e re po sfidon këtë perceptim: jo të gjithë stresin duhet ta shohim si të dëmshëm. Në fakt, një nivel i moderuar i stresit mund të jetë çelësi për një jetë më të gjatë, më të shëndetshme dhe më të lumtur.
Ky është mesazhi i Dr. Sharon Bergquist, një mjeke dhe studiuese nga Universiteti Emory, e cila në librin e saj të ri Paradoksi i Stresit argumenton se, pa stres, jeta jonë mund të bëhet e varfër, si mendërisht ashtu edhe fizikisht.
“Po, shumë stres është i dëmshëm, por mungesa e tij e plotë mund të jetë po aq e rrezikshme,” thotë ajo.
Ajo që ka rëndësi nuk është shmangia e stresit, por mësojmë si ta menaxhojmë atë. Kjo do të thotë të gjejmë “zonën e artë” të stresit, një nivel që na sfidon dhe na ndihmon të rritemi, pa na mbingarkuar.
Çfarë është stresi i mirë dhe si ta përdorim atë në favorin tonë?
Dr. Bergquist e ndan stresin në dy kategori:
- Stresi i mirë, që buron nga sfidat që ne zgjedhim vetë dhe që janë në përputhje me vlerat tona. Ky lloj stresi na ndihmon të arrijmë qëllime të rëndësishme dhe të tejkalojmë pengesa profesionale. Ky lloj stresi nxit prodhimin e hormoneve si dopamina, serotonina dhe oksitocina, që përmirësojnë shëndetin dhe mirëqenien tonë.
- Stresi i keq, që është i paparashikueshëm, i pashmangshëm dhe kronik. Ky lloj stresi shkakton prodhimin e kortizolit, një hormon që mund të çojë në probleme si presion i lartë i gjakut, probleme me gjumin dhe sëmundje të tjera.
Aftësia për të dalluar midis këtyre dy llojeve të stresit është thelbësore për të jetuar një jetë më të balancuar. Por si mund ta përdorim stresin në avantazhin tonë?
Pesë strategji për të menaxhuar stresin dhe për ta kthyer atë në forcë:
- Gjeni “zonën e artë” të stresit
Në vend që ta shmangni stresin, sfidoni veten ngadalë dhe gradualisht jashtë zonës tuaj të rehatisë, pa u ndjerë të mbingarkuar. Një nivel i moderuar i stresit mund të forcojë mendjen dhe trupin, ndërsa sasia e tepruar mund të jetë e dëmshme. - Përputhni sfidat me vlerat tuaja
Kur përballeni me një sfidë, pyeteni veten: “A përputhet kjo me ato që besoj dhe dua?” Nëse stresi lind nga një situatë që nuk përputhet me vlerat tuaja, ai mund të bëhet i dëmshëm. Por kur sfidat kanë kuptim për ju, ato shndërrohen në burim motivimi dhe rritjeje. - Jepini përparësi pushimit dhe rikuperimit
Nuk mund të përfitoni nga stresi i mirë nëse nuk i jepni vetes kohë për t’u rikuperuar. Gjatë pushimeve, trupi dhe mendja juaj rifreskohen, ndërtojnë lidhje të reja dhe forcohen për sfidat e ardhshme. Pushimi nuk është një luks, por një nevojë themelore. - Përdorni trupin për të forcuar mendjen
Aktivitetet fizike si ushtrimet, ekspozimi ndaj temperaturave ekstreme dhe agjërimi i ndërprerë mund të ndihmojnë në forcimin e qëndrueshmërisë mendore. Këto teknika e sfidojnë trupin në mënyrë të kontrolluar dhe ndihmojnë në zhvillimin e një qëndrueshmërie më të madhe ndaj stresit. - Pranoni se stresi është pjesë e natyrshme e jetës
Njerëzit janë të pajisur për të përballuar stresin; është një mekanizëm mbijetese që është pjesë e ADN-së tonë. Në vend që të frikësohemi nga stresi, duhet ta përdorim atë në avantazhin tonë. Çdo sfidë që kaloni e bën trupin dhe mendjen tuaj më të fortë.
Stresi si mjet për sukses
Në vend që ta shihni stresin si një armik, mendoni për të si një trajner personal që ju shtyn përtej kufijve tuaj, por vetëm nëse e përdorni me mençuri. Me ndihmën e këtyre pesë strategjive, mund të ktheni stresin nga një burim shqetësimi në një motor për rritje dhe sukses.
