Modernizimi ushtarak në Ballkanin Perëndimor është një çështje komplekse që shkon përtej blerjes së armëve, duke reflektuar rivalitetin mes fuqive të mëdha si SHBA, Kina dhe Rusia. Sipas ish-ministret të Mbrojtjes së Shqipërisë, Fatmir Mediu, ky rivalitet ka bërë që Ballkani të shndërrohet në një mikrokozmos të ndikimeve globale, duke sjellë pasiguri që kalon përtej çështjeve të mbrojtjes, duke përfshirë infrastrukturën dhe politikën.
Nikolla Lluniq, konsultant në Beograd, thekson se modernizimi ushtarak i duhet të koordinohet me synimet evropiane, por kjo është e vështirë për shkak të narrativave nacionaliste dhe historisë së përçarjes. Vendet si Kosova dhe Shqipëria janë duke bërë përpjekje për të integruar standardet NATO-s në blerjet e armëve, me Kosovën që ka investuar në armatime nga Shtetet e Bashkuara dhe Turqia, përfshirë blerjen e dronëve. Megjithatë, Serbia ka shpenzuar më shumë në armatim, përfshirë blerjet nga Kina dhe Rusia, duke rritur shqetësimet për potencimin e një dominimi rajonal.
Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, ka theksuar se investimet në armatim janë të nevojshme për mbrojtjen ndaj kërcënimeve nga fqinjët, duke përmendur pasigurinë në rajon. Mediu nënvizon se ky balancim delikat mund të kthehet në rrezik për stabilitetin e Ballkanit, veçanërisht nëse krizat gjeopolitike përshkallëzohen.
Kosova përballet gjithashtu me sfida në drejtimin e saj drejt NATO-s, me disa vende që ende nuk e kanë njohur shtetësinë e saj. Sipas ekspertëve, siguria e Kosovës mbetet e rrezikuar nga Serbia, e cila nuk ka hequr dorë nga pretendimet territoriale.
Për të përballuar këto sfida, Mediu propozon krijimin e kapaciteteve ushtarake të përbashkëta mes vendeve të NATO-s në rajon, duke theksuar rëndësinë e bashkëpunimit të fuqishëm me Shtetet e Bashkuara. Kjo qasje e integruar është parë si një mënyrë për të adresuar pasiguritë që vijnë nga politika e armatimit të Serbisë dhe ndikimi i fqinjëve si Kina.