Bota u zgjua nga lajmi tronditës se Izraeli kishte rifilluar luftën e tij gjenocidale ndaj Gazës.
Pyetjet ishin të shumta: Sa njerëz u lënduan? Pse po ndodh kjo? Si arritëm këtu?
Ja çfarë dimë:
Çfarë po ndodh në Gaza?
Izraeli vrau më shumë se 400 njerëz në sulmet gjatë natës të martën, duke nisur sulmet ajrore teksa njerëzit flinin në orët e hershme të mëngjesit.
Zyra e kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu lëshoi një deklaratë duke njoftuar rifillimin e luftës së Izraelit në Gaza.
Ku ndodhën sulmet?
Sipas raportimeve, sulmet izraelite kishin në shënjestër rajonet veriore, qendrore dhe jugore.
Al Jazeera Arabic raportoi se tanket izraelite granatuan qytetin e Abasan në Khan Younis.
Gazetari Al Jazeera Tareq Abu Azzoum tha: “Shumica e sulmeve ajrore kanë qenë në lagje të ndërtuara shumë, shkolla të improvizuara dhe ndërtesa banimi ku njerëzit janë strehuar.”
Çfarë dimë për viktimat?
Mbi 430 persona janë raportuar të vrarë nga Izraeli në vetëm pak ditw.
Zyra e Qeverisë për Media tha: “Shumica e këtyre dëshmorëve dhe personave të zhdukur janë gra, fëmijë dhe të moshuar”, duke shtuar se në disa raste janë vrarë “të gjitha familjet”.
Çfarë arsye dha Izraeli për thyerjen e armëpushimit?
Izraeli pretendon se po e bën këtë për të detyruar Hamasin të lirojë robërit që mbahen në Gaza.
Ai gjithashtu pretendon se e di se Hamasi po riarmatosej dhe po planifikonte një sulm të ri.
Megjithatë, “Izraeli vetë kishte vendosur të largohej nga negociatat për fazën e dytë të kësaj marrëveshjeje që përfundimisht do të shihte një fund të luftës dhe lirimin e të gjithë 59 robërve izraelitë që ende mbahen në Gaza”, tha Hamdah Salhut i Al Jazeera.
Izraeli ishte përpjekur të shmangte kalimin në fazën e dytë të armëpushimit, me mbështetjen e Shteteve të Bashkuara, ndërsa Hamasi ka argumentuar se marrëveshja duhet të vazhdojë në fazën e dytë, siç ishte rënë dakord fillimisht.
Çfarë thotë Hamasi?
Hamasi lëshoi një deklaratë në Telegramin e saj duke akuzuar Izraelin për shkeljen e armëpushimit dhe vazhdimin e gjenocidit.
Ai i quajti sulmet një “shkelje të hapur të të gjitha konventave ndërkombëtare dhe humanitare” dhe tha se situata e rrezikshme humanitare dhe mungesa e karburantit në terren bëri që shumë nga të plagosurit te vdisni sepse ata nuk ishin në gjendje të arrinin në spitale.
Cila ka qenë përgjigja e SHBA-së?
Shtëpia e Bardhë tha se Izraeli u konsultua me SHBA-në përpara se të rifillonte sulmet.
Çfarë dimë për robërit?
Kanë mbetur rreth 59 robër izraelitë në Gaza, nga të cilët më pak se gjysma besohet se janë ende gjallë, sipas qeverisë izraelite.
Hamasi ka akuzuar Izraelin për shkeljen e armëpushimit dhe rrezikimin e jetëve të robërve.
Forumi i familjeve të robërve në Izrael tha se “frika e tyre më e madhe është realizuar” dhe fajësoi qeverinë e tyre për heqjen dorë nga robërit.
“Ne jemi të tronditur, të zemëruar dhe të frikësuar për ndërprerjen e qëllimshme të procesit për të kthyer të dashurit tanë nga robëria e tmerrshme e Hamasit”, tha Forumi i Pengjeve dhe Familjeve të Zhdukura në një deklaratë.
Çfarë çoi në këtë përshkallëzim?
Ne ju treguam për pretendimet izraelite dhe si shkuan në të vërtetë negociatat.
Në retrospektivë, Izraeli mund të mos ketë menduar kurrë të largohet nga Gaza ose të ndalojë luftën.
Kur të dyja palët ranë dakord për një armëpushim, Izraeli refuzoi të deklaronte me shkrim se nuk do të rifillonte armiqësitë pas fazës së parë.
Hamasi ende ra dakord me kushtet pasi mori garanci verbale nga ndërmjetësit – Egjipti, Katari dhe SHBA – se Izraeli nuk do të rifillonte luftën e tij gjenocidale kundër palestinezëve.
SHBA, e cila furnizon pjesën më të madhe të armëve të Izraelit dhe i ofron atij mbështetje të palëkundur, është i vetmi vend me fuqi reale kundër Izraelit dhe është e qartë se ajo ka refuzuar përsëri premtimin e saj për të mbrojtur jetët e palestinezëve nga dhuna e paligjshme – e mundshme kriminale – izraelite.
Por Izraeli tha se po e bënte këtë vetëm për robërit, apo jo?
Kjo është shumë, shumë e vështirë për t’u besuar.
Lufta e Izraelit në Gaza është gjithashtu pjesë e një konflikti më të gjerë që po zhvillon në të gjithë rajonin, duke pretenduar se është e nevojshme për sigurinë e tij.
Ai ka bombarduar Libanin jugor pothuajse që kur u nënshkrua një armëpushim midis tij dhe qeverisë libaneze. Më 16 mars vrau katër persona në dy fshatra.
Të njëjtën natë, Izraeli vrau dy persona në qytetin sirian Deraa, duke pretenduar se kishte në shënjestër mbetjet e regjimit të presidentit të rrëzuar sirian Bashar al-Assad, megjithëse nuk është e qartë pse kjo i shqetëson ata.
Për më tepër, Izraeli po vazhdon fushatën e tij të dhunshme të bastisjeve në kampet e pushtuara të refugjatëve në Bregun Perëndimor, duke pretenduar se po përpiqet të çrrënjosë luftëtarët palestinezë.
Megjithatë, ekspertët i thanë më parë Al Jazeera-s se grupet e armatosura në kampet e refugjatëve palestinezë nuk përbëjnë kërcënim për Izraelin, pasi u krijuan në vitin 2021 kryesisht për t’iu përgjigjur sulmeve të dhunshme, të shpeshta të Izraelit në kampe dhe pushtimit të tij gjithnjë e më të dhunshëm, i cili shkel ligjin ndërkombëtar. /Al Jazeera
