Dola Posh, një fotografe nigeriane që jeton në Mbretërinë e Bashkuar, zbuloi se pas lindjes së vajzës së saj jeta e saj ndryshoi në mënyra të papritura dhe tronditëse. Identiteti i saj – grua, nënë, fotografe, nigeriane dhe britanike – papritmas u duk i paqartë.
Lindja në izolim dhe humbja e vetvetes
Gjashtë ditë pas lindjes së vajzës së saj, ajo qëndronte në shtrat në një spital anglez, gjatë një bllokimi për shkak të Covid-19. Ndërsa të afërmit telefononin vazhdimisht për t’u siguruar që ajo dhe foshnja ishin mirë, Dola ndjeu peshën e pritshmërive dhe presionin nga një shtatzëni e vështirë.
Nënë e re dhe larg familjes, në mijëra kilometra distancë nga Lagos, qyteti i saj i lindjes, ajo e gjeti veten në një vend të errët emocionalisht. “Mendova: ‘Unë jam ende unë; foshnja ka dalë, jam po ajo Dola.’ Por jo, nuk isha më unë.”
Humbja e identitetit është një nga shkaqet e depresionit pas lindjes, një çështje që prek në mënyrë disproporcionale gratë e zeza. Dola nuk e kuptoi në atë kohë, por ajo po vuante nga ky çrregullim i rëndë.
Lufta me depresionin dhe ankthin
Pas daljes nga spitali, ajo u përball me këshilla të padëshiruara për rritjen e foshnjës, të cilat e bënë të ndjehej e pavlerë dhe e pasigurt. “Ishte shumë kontroll, shumë fjalë për atë se si duhet ta rris fëmijën. Nuk më jepej mundësia të isha vetë një nënë.”
Një natë, e rraskapitur nga pagjumësia, izolimi dhe monotonitë e përditshme, një zë në mendjen e saj i tha t’i jepte fund jetës. Ajo qëndroi fort duke u mbështetur në një batanije, ndërsa vajza e saj, Monioluwa, që në gjuhën Yoruba do të thotë “Unë kam Zotin”, ishte pranë saj. Ajo filloi të këndonte këngë nga vendlindja dhe më pas telefonoi infermieren e saj, e cila fatmirësisht iu përgjigj dhe ra dakord ta vizitonte.
“Mbylla kokën në turp,” kujton ajo. “Mendova: ‘Unë nuk jam një nënë e mirë, nuk kam forcë për të qenë nënë.’”
Kjo ngjarje shënoi fillimin e shërimit të saj. Me inkurajimin e një terapisti, Dola u kthye te fotografia – pasioni i saj – si një mënyrë për të përpunuar ndjenjat e saj.
Rrugëtimi i rikuperimit përmes fotografisë
Dola kishte mësuar artin e fotografisë në Nigeri ndërsa studionte biologji detare. Ajo ishte bërë e njohur në Lagos për punën e saj në botën e fotografisë së modës dhe të famshëmve, por më pas kishte kaluar drejt portreteve, duke dokumentuar jetën e njerëzve dhe duke u thelluar në historitë e tyre.
Përmes terapive, ajo filloi të kthejë kamerën ndaj vetes dhe vajzës së saj, duke krijuar një seri imazhesh që përshkruanin marrëdhënien e tyre dhe betejën e saj emocionale. Duke përdorur një aplikacion në telefon për të kontrolluar kamerën, ajo realizoi portrete të ngjashme me përfaqësimet e Nënës dhe Fëmijës në artin perëndimor – një lidhje që fillimisht nuk ishte e vetëdijshme.
Ajo kujton se si simbolet dhe ngjyrat e traditës fetare të saj, veçanërisht përdorimi i velos, e ndihmuan të lidhej me veten dhe familjen e saj. “Kur vendosja velon, nuk ndihesha më ajo personi bosh. Ndihesha vetja.”
Fitorja dhe ndihma për të tjerët
Dola e ndjeu se ndarja e historisë së saj ishte çelësi për të hequr turpin që e kishte ndjekur. “Kur fillova të flas për faktin se më mungonte gëzimi i plotë i amësisë dhe vuajta nga depresioni pas lindjes, ajo hapi një derë që më lejoi të mos ndjej më turp.”
Në fillim të këtij viti, ajo fitoi një çmim nga Leica, një prodhues kamerash, që i mundësoi të vazhdojë serinë e saj dhe të inkurajojë gratë – veçanërisht gratë e zeza – të sfidojnë stigmën rreth depresionit pas lindjes.
Dola shpreson të krijojë një botë ku nënat e zeza të mos ndihen të mbingarkuara dhe të gjejnë mbështetje gjatë rrugëtimit të tyre. “Dua që ato të shohin në media një reflektim të vetes, një person që përpiqet të bëjë më të mirën e mundshme.”
Ajo përfundon me një mesazh shprese: “Është diçka e re për një grua të thotë: ‘Pothuajse ia dola, nuk më vjen turp për këtë – unë jam ende artiste, ende grua dhe kam diçka për të thënë.’”