Iniciativa e lançuar këtë të hënë në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, në New York, kërkon që qeveritë të bien dakord deri në vitin 2026 mbi një seri “linjash të kuqe” që përcaktojnë përdorimet e inteligjencës artificiale (IA) që konsiderohen shumë të dëmshme për t’u lejuar nën çdo rrethanë.
Nënshkruesit e kësaj lëvizjeje përfshijnë figura të njohura, si ish-kryeministri italian Enrico Letta, ish-Presidenten e Irlandës Mary Robinson dhe anëtarët e Parlamentit Evropian, Brando Benifei dhe Sergey Lagodinsky, bashkë me dhjetë laureatë Nobeli dhe liderë të teknologjisë.
Ata argumentojnë se mungesa e standardeve globale rrezikon të sjellë kërcënime të drejtuara nga IA, nga pandemitë e inxhinieruara dhe fushatat e dezinformimit, deri te shkeljet në masë të të drejtave të njeriut dhe humbja e kontrollit të njeriut mbi sistemet e avancuara.
Kampanja ka fituar mbështetje nga më shumë se 200 figura të njohura dhe 70 organizata të ndryshme, duke përfshirë lidera të teknologjisë nga OpenAI dhe Google DeepMind.
Ngritja e kësaj iniciative vjen në kontekstin e shqetësimeve në rritje mbi ndikimin real të sistemeve të IA. Një studim i botuar kohët e fundit ka treguar se chatbotët kryesorë japin përgjigje të paqëndrueshme për pyetje mbi vetëvrasjen, duke rritur shqetësime në lidhje me sigurinë e përdoruesve.
Ekspertët paralajmërojnë se këto boshllëqe mund të përkeqësojnë krizën e shëndetit mendor dhe lidhen me vdekje nga vetëvrasja.
Përkrahësit e iniciativës së OKB-së theksojnë nevojën për kufizime më të qarta. Maria Ressa, laureate e Çmimit të Paqes, paralajmëron se pa siguri, IA mund të nxjerrë në pah kaos epistemik dhe abuzime sistematike të të drejtave të njeriut.
Nënshkruesit kërkojnë krijimin e një organi të pavarur për të monitoruar zbatimin e rregullave të reja.
Ata shpresojnë që negociatat për ndalimet e detyrueshme të fillojnë shpejt, për të parandaluar dëme “të pakthyeshme për njerëzimin”.
Deri në fund të vitit 2026, ata synojnë të iniciojnë një rezolutë në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së për një traktat global mbi rregullat e IA.
