Ish-këshilltari politik i ish-komandantit suprem të NATO-s, Wesley Clark, John Stewart Duncan, ka ndarë mendimet e tij mbi karakteristikat dhe motivet e individëve që i janë bashkuar Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) gjatë luftës në Kosovë.
Ai e përshkruan UÇK-në si një organizatë me një përbërje heterogjene, ku individë nga sfida të ndryshme shoqërore dhe profesionale u angazhuan për të luftuar në një kohë të tensionuar.
Duncan thekson se ishte një grup i larmishëm, përfshirë ish-ushtarë të armatës jugosllave, juristë, mjekë, gazetarë dhe persona që kishin përjetuar keqtrajtime gjatë regjimit të Sllobodan Millosheviqit.
Ai pohon se motivet për t’u bashkuar me UÇK-në ishin të ndryshme, duke përfshirë edhe ato të individëve që kishin përjetuar dhunë dhe abuzime.
Duncan gjithashtu vë në pah rolin e grave në UÇK, disa prej të cilave ishin të mbijetuara të dhunës seksuale. Ai shpreh një qasje kritike ndaj konceptit të nderit në shoqërinë shqiptare, duke thënë se abuzimi seksual i grave është një akt i papranueshëm, veçanërisht në një shoqëri ku nderi shihet si një vlerë e rëndësishme.
Sipas Duncan, shqiptarët e Kosovës, gjatë regjimit të Millosheviqit, përjetuan një sistem aparteidi që i përjashtoi ata nga pjesëmarrja në administratën publike dhe shërbime të tjera.
Ai e përshkruan këtë periudhë si një kohë të spastrimit etnik, duke theksuar se këto veprime janë dëshmuar me kalimin e kohës dhe sjellin pasojat e tyre deri në ditët e sotme.
Duncan përfundon duke thënë se, ndonëse komuniteti ndërkombëtar shpesh nuk i sheh me sy të mirë shqiptarët si shoqëri, ata në të vërtetë janë individë kreativë dhe që vlerësojnë besën, por ata kanë kaluar shumë vështirësi në luftën për mbijetesën e tyre dhe identitetin kombëtar.
Ai flet për rëndësinë e Kanunit si një kod sjelljeje që përshkruan vlerat dhe besimet e shqiptarëve.