Historiani Jusuf Buxhovi, në një intervistë për “60 Minuta” të KTV-së, theksoi rëndësinë e shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë më 28 nëntor 1912, duke e karakterizuar atë si një ngjarje të rëndësishme që ndodhi në kushte të rënda. Ai e atribuon rolin vendimtar Austro-Hungarisë, e cila ndërhyri në një kontekst të rënduar politik si rezultat i luftërave ballkanike. Buxhovi shpjegoi se, pas marrëveshjes së Hasan Prishtinës me Perandorinë Osmane për autonomi, situata shkoi drejt përkeqësimit pas shpërthimit të luftërave, ku territorin shqiptar e pushtuan katër fuqi ballkanike, përfshirë Serbinë që shpejt e zuri vendin e superfuqisë.
Sipas Buxhovit, Austro-Hungaria ndërhyri për të parandaluar ekspansionin serb drejt detit dhe organizoi mbledhjen e liderëve shqiptarë në Shkup. Ismail Qemali, një figurë kyçe e lëvizjes kombëtare, u soll nga Stambolli në Vjenë dhe i është përgatitur rruga për shpalljen e pavarësisë. Një fakt tjetër i rëndësishëm është se Vjena dëshiron të parandalonte pansllavizmin dhe të ruante ekuilibrat në Adriatik.
Buxhovi e përshkroi periudhën pas shpalljes si “10 ditë dramatike”, duke theksuar se, pavarësisht se Shqipëria ishte e përçarë, shpallja e pavarësisë shënoi hapjen e një kapitulli të ri për shtetësinë shqiptare pas gjashtë shekujsh. Konferenca e Ambasadorëve në Londër, që filloi më 17 dhjetor, njohu Shqipërinë si një principatë nën një princ gjerman, me një mbikëqyrje dhjetëvjeçare nga gjashtë fuqitë e mëdha. Buxhovi e vlerëson këtë si një fitore, pavarësisht se disa territore, përfshirë Kosovën dhe Maqedoninë e Veriut, mbetën të pushtuara nën Serbi.
Ai gjithashtu përmendi se përpjekjet e Austro-Hungarisë dhe Italisë ishin të rëndësishme në largimin e forcave serbe dhe greke nga territori shqiptar. Përfundimisht, Buxhovi e lidh këtë periudhë historike me zhvillimet aktuale, duke theksuar se pavarësia e Kosovës në 2008, ashtu si ajo e Shqipërisë në 1912, nuk do të ishte e mundur pa mbështetje të fuqishme ndërkombëtare.











