Ndërsa delegacionet nga Moska dhe Kievi përgatiten të takohen me negociatorët amerikanë në Riad ditën e nesërme, detajet e paktit mbeten të paqarta
Ukraina dhe Rusia kanë rënë dakord në parim për një armëpushim të kufizuar pasi presidenti amerikan, Donald Trump, foli me liderët e vendeve javën e kaluar.
Por mbetet pasiguri se si dhe kur do të hyjë në fuqi armëpushimi i pjesshëm, ndërsa Ukraina dhe Rusia përgatiten të dërgojnë delegacione në Riad këtë javë për bisedime paralele me SHBA-në.
Për çfarë kanë rënë dakord në të vërtetë SHBA, Rusia dhe Ukraina deri tani?
Të tre palët ofruan interpretime jashtëzakonisht të ndryshme të paktit të kufizuar të armëpushimit: Shtëpia e Bardhë e përshkroi atë si mbulim të energjisë dhe infrastrukturës, Kremlini e përcaktoi atë më ngushtë si të fokusuar në infrastrukturën energjetike, ndërsa Volodymyr Zelenskyy shprehu shpresën se ai do të përfshinte gjithashtu hekurudhat dhe portet.
Kur duhet të hyjë në fuqi armëpushimi?
Ekziston gjithashtu pasiguri se kur duhej të hynte në fuqi armëpushimi.
Pas telefonatës të së martës me Trump, Vladimir Putin dha përshtypjen se armëpushimi i kufizuar do të hynte në fuqi menjëherë, duke thënë se urdhëroi ushtrinë e tij të ndalonte të gjitha sulmet në infrastrukturën energjetike të Ukrainës, shkruan ilirianews.al.
Vetëm disa orë më vonë, Ukraina akuzoi Rusinë për thyerjen e premtimeve të saj, me Zelenskyn që raportoi sulme në infrastrukturën civile, duke përfshirë një spital në Sumy.
Megjithatë, mbetet e paqartë nëse Rusia synoi gjithashtu objektet energjetike të Ukrainës.
Duke shtuar konfuzionin, Moska, nga ana tjetër, akuzoi Kievin për shkelje të armëpushimit të pjesshëm, duke treguar për një goditje në një depo nafte që ndodhi përpara se Zelensky të kishte nënshkruar zyrtarisht armëpushimin.
SHBA pritet të shtyjë për një datë të caktuar fillimin për armëpushimin e kufizuar kur delegacionet ukrainase dhe ruse të mbajnë bisedime të veçanta me zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë në Riad të hënën.
Çfarë ndodh nëse Rusia ose Ukraina e thyejnë fjalën?
Ukraina mbetet thellësisht skeptike ndaj çdo marrëveshjeje ruse, duke vënë në dukje rastet e kaluara ku Moska nuk i respektoi angazhimet e saj.
Paralajmërimi i Zelensky muajin e kaluar në Uashington, se Rusisë nuk mund t’i besohet, e mbështetur nga provat e më shumë se 25 shkeljeve të armëpushimit, ishte shkëndija fillestare, ilirianews.al.
Udhëheqësit e Mbretërisë së Bashkuar dhe evropianë kanë paralajmëruar se Putini do të përballet me pasoja serioze nëse ai shkel një marrëveshje të përkohshme armëpushimi.
Megjithatë, leva e tyre mbi Moskën mbetet e kufizuar, shumica e sanksioneve tashmë janë vendosur dhe Evropa vazhdon të luftojë me furnizimin e Ukrainës me armë të mjaftueshme për të krahasuar prodhimin ushtarak të Rusisë.
Rusia, ndërkohë, ka të ngjarë të shfrytëzojë çdo shkelje të armëpushimit të Ukrainës, reale apo të sajuar, si një pretekst për të vazhduar ofensivën e saj dhe për të bërë presion ndaj Uashingtonit që të ndërpresë mbështetjen ushtarake për Kievin.
A mund të çojë një armëpushim i kufizuar në paqe afatgjatë?
Aktualisht, të dyja palët mbeten shumë larg njëra-tjetrës në lidhje me kushtet e pranueshme për një traktat paqeje, pa asnjë shenjë se Putini ka hequr dorë nga ndonjë nga synimet e tij maksimaliste në luftën kundër Ukrainës.
Ukraina ka paraqitur një plan hap pas hapi për paqen: së pari, një armëpushim i plotë dhe i menjëhershëm, i ndjekur nga negociatat drejt një marrëveshjeje paqeje të qëndrueshme të mbështetur nga garancitë perëndimore të sigurisë.
Rusia, ndërkohë, këmbëngul se çdo marrëveshje duhet të jetë gjithëpërfshirëse që në fillim, duke kombinuar një armëpushim me kushte afatgjata në një paketë të vetme, duke hedhur poshtë çdo qasje me faza, ilirianews.al.
Moska ka vendosur disa kushte kyçe për çdo zgjidhje afatgjatë, shumica e të cilave nuk janë fillestare për Kievin dhe aleatët e tij evropianë.
Këto përfshijnë ndalimin e të gjithë ndihmës së huaj ushtarake dhe shkëmbimit të inteligjencës me Ukrainën, kufizimet në madhësinë e forcave të saj të armatosura dhe njohjen ndërkombëtare të katër rajoneve ukrainase të aneksuara ilegalisht nga Rusia pas referendumeve të organizuara në 2022.
Kremlini ka sinjalizuar gjithashtu se do të refuzonte çdo prani të trupave perëndimore në Ukrainë, diçka që Kievi e sheh si thelbësore për sigurimin e garancive të qëndrueshme të sigurisë./ilirianews.al
