Serbia mund të bllokohet nga anëtarësimi në Bashkimin Evropian nëse presidenti i saj udhëton në Rusi muajin e ardhshëm për paradën e Ditës së Fitores të Vladimir Putinit.
Media shtetërore ruse raportoi se Aleksandar Vuçiç do të ishte një nga personalitetet e huaja të pranishme, si dhe do të kontribuonte me pajisje ushtarake në spektaklin e 9 majit.
Në përgjigje, zyrtarët evropianë e paralajmëruan Vuçiç se vizita e tij do të ishte një shkelje e kritereve të anëtarësimit të bllokut dhe do të prishte ambiciet e vendit të tij për në BE.
“Ne duhet të sigurohemi që ata të kuptojnë se disa vendime vijnë me një kosto”, tha Jonatan Vseviov, sekretari i përgjithshëm i ministrisë së punëve të jashtme të Estonisë. “Pasoja është që ata të mos anëtarësohen në Bashkimin Evropian”, u shpreh ai.
“Rusët kanë punuar shumë për të bindur njerëzit të marrin pjesë… Për ne kjo do të jetë një provë e rëndësishme. Në thelb ajo që ne shikojmë është nëse ata janë apo jo në anën tonë apo luajnë në ekipin tjetër”, shtoi ai.
Kaja Kallas, diplomatja më e lartë e jashtme e bllokut, tha se ministrat e jashtëm të BE-së kishin diskutuar shtetet anëtare të ardhshme që do të merrnin pjesë në ceremoninë në Moskë, në një takim të hënën.
“Ajo që u diskutua gjithashtu shumë qartë, dhe u tha nga shtete të ndryshme anëtare, është se çdo pjesëmarrje në paradat ose festimet e 9 majit në Moskë nuk do të merret lehtë nga pala evropiane, duke pasur parasysh se Rusia po zhvillon një luftë në shkallë të plotë në Evropë”, u tha ajo gazetarëve pas takimit.
Serbia ka kohë që përpiqet të kultivojë njëkohësisht marrëdhënie si me Brukselin dhe me Moskën. Vendi aplikoi për t’u bashkuar me bllokun në vitin 2009 dhe u bë kandidate për anëtarësim në vitin 2012.
Bisedimet për pranimin e Serbisë kanë ngecur vitet e fundit për shkak të mbështetjes së saj të dukshme për pushtimin e paligjshëm të Ukrainës nga Rusia.
Beogradi ka refuzuar të miratojë sanksione perëndimore kundër Rusisë në përgjigje të luftës, të cilën shumica e shteteve anëtare të BE-së e kërkojnë si kriter për anëtarësim.
Rusia zotëron rafinerinë e vetme të naftës në Serbi dhe po refuzon ta shesë, duke e lënë shtetin e Ballkanit Perëndimor të varur nga Moska për stabilitet ekonomik.
Kallas është detyruar t’i paralajmërojë anëtarët e tjerë të BE-së të mos marrin pjesë në ceremoninë e Ditës së Fitores të Putinit, e cila këtë vit shënon 80-vjetorin e humbjes së Gjermanisë naziste në Luftën e Dytë Botërore.
Sllovakia, një vend i BE-së me lidhje të ngushta me Moskën, është ftuar gjithashtu në këtë aktivitet muajin e ardhshëm.
Robert Fico, kryeministri sllovak, tha vitin e kaluar se do të merrte pjesë dhe është një nga udhëheqësit e paktë të bllokut që është takuar me Putinin në më shumë se tre vjet që kur ai sanksionoi pushtimin e Ukrainës.
Viktor Orban i Hungarisë, i cili konsiderohet aleati më i ngushtë i Putinit në Evropë, nuk do të marrë pjesë.
“Gjithashtu u kam bërë thirrje të gjitha shteteve anëtare, por edhe përfaqësuesve të institucioneve, që të vizitojnë Kievin sa më shumë që të jetë e mundur për të treguar vërtet solidaritetin tonë dhe se jemi me Ukrainën”, u shpreh Kallas.
