Është mjaft e zakonshme, por njohja e shenjave dhe si të parandalohet përhapja mund të jenë vendimtare.
Lia e dhenve është e zakonshme dhe prek më së shumti fëmijët, por mund ta merrni në çdo moshë. Zakonisht përmirësohet vetvetiu pas një deri në dy javë pa pasur nevojë të vizitoni mjekun e përgjithshëm.
Simptoma kryesore e lisë së dhenve është një skuqje me kruarje, me njolla që mund të jenë kudo në trup. Para ose pas shfaqjes së skuqjes, mund të keni gjithashtu:
- Ethe
- Skuqje me njolla dhe kruarje në të gjithë trupin
- Dhimbje koke
- Dhimbje fyti
- Dhimbje stomaku
- Kollitje
- Humbje e oreksit
Lija e dhenve ndodh në tre faza. Faza e parë është vetëm fillimi, me njolla që mund të jenë kudo në trup, duke përfshirë brenda gojës dhe rreth organeve gjenitale, të cilat mund të jenë të dhimbshme. Këto pika mund të jenë të kuqe, rozë, më të errëta ose me të njëjtën ngjyrë si lëkura përreth, në varësi të tonit të lëkurës tuaj. Ato mund të jenë më të vështira për t’u parë në lëkurë më të errët.
Faza e dytë do të shohë që këto pika të mbushen me lëng dhe të bëhen flluska që shkaktojnë “shumë kruarje dhe mund të shpërthejnë”.
Kjo pasohet me përtharjen, e cila është faza e tretë.
Lija e dhenve shkaktohet nga virusi varicella-zoster (VZV), pjesë e viruseve herpes. Kjo sëmundje është shumë ngjitëse dhe mund të transmetohet lehtësisht përmes kontaktit të drejtpërdrejtë me një person të infektuar. Për më tepër, mund të përhapet në ajër kur dikush kollitet ose teshtin, si dhe duke prekur lëngun nga fshikëzat e lisë së dhenve.
Për të parandaluar në mënyrë efektive linë e dhenve, vaksinimi është qasja më e mirë. Fëmijët që nuk janë prekur nga lija e dhenve duhet të marrin dy doza të vaksinës. Ka gjëra që mund të bëni për ta trajtuar vetë linë e dhenve në shtëpi, pa pasur nevojë të shkoni te mjeku i përgjithshëm.
- pini shumë lëngje
- merrni paracetamol për të ndihmuar me çdo dhimbje dhe parehati
- Pritini thonjtë e fëmijës suaj dhe vendosni çorape në duar gjatë natës për të ndaluar gërvishtjen
- përdorni kremra ose xhel ftohës nga një farmaci
- flisni me një farmacist për përdorimin e ilaçeve antihistamine për të ndihmuar me kruajtjen
- lahuni me ujë të freskët dhe thajeni lëkurën (mos e fërkoni)
- vishuni me rroba të gjera
A mund të sëmuren edhe të rriturit nga lija e dhenve?
Të rriturit mund të sëmuren nga lija e dhenve – kjo nuk është një sëmundje e kufizuar nga mosha. Në fakt, të rriturit që preken nga lija e dhenve zakonisht shfaqin simptoma më të rënda se ato që shihen tek fëmijët, gjë që mund të çojë në disa komplikime të mëtejshme shëndetësore.
Përveç shfaqjes së simptomave më të rënda, të rriturit gjithashtu mund të zhvillojnë komplikime të mëtejshme shëndetësore si pasojë e lisë së dhenve , e cila përfshin sepsë , pneumoni dhe sindromën e shokut toksik.
Rekomandohet që të mos ktheheni në punë ose të ndërveproni me ata që janë të prekshëm derisa të gjitha simptomat e lisë së dhenve të jenë zhdukur.