Gërmimet gjatë restaurimit të Katedrales Notre-Dame kanë zbuluar mijëra artefakte dhe shekuj historie. Zjarri shkatërrues që gati sa nuk e përpiu Katedralen Notre Dame në Paris në prill të vitit 2019 hapi një dritare unike në histori.
Gjatë procesit pesëvjeçar të restaurimit, arkeologët patën një mundësi të jashtëzakonshme për të gërmuar nën këtë ndërtesë ikonike, duke zbuluar mbi 1000 fragmente veprash artistike historike që më parë ishin të fshehura.
Ky proces gërmimi i paprecedentë u mundësua nga ligji francez për arkeologjinë parandaluese, i cili lejon studimin e mbetjeve arkeologjike që përndryshe mund të humbnin për shkak të ndërtimit.
Që nga shkurti i vitit 2022, gërmimet kanë zbuluar një thesar që përfshin shekuj të historisë së katedrales. Sipas raportimeve, këto gjetje aktualisht janë të ekspozuara në Muzeun e Cluny në Paris, i cili ka një koleksion të artit mesjetar. Rreth tridhjetë fragmente gurësh nga ekrani i çatisë së Notre Dame, i cili dikur ndante korin nga anija qendrore në shekullin e XII-të, janë ndër gjetjet më të rëndësishme.
Ndër këto skulptura janë një bust i Krishtit dhe një imazh i skalitur bukur i një njeriu me tunikë, për të cilin besohet se ishte zhdukur nga historia.
Drejtoresha e muzeut, Severine Lepape, shprehu entuziazmin e saj për këtë zbulim dhe theksoi rëndësinë e skulpturave që mendohet të jenë krijuar rreth vitit 1230. Fakti që disa fragmente ende mbajnë mbetjet e dekorimeve të tyre të dikurshme shumëngjyrëshe ofron një pamje të asaj se si duken ato në kulmin e tyre. Sipas Damien Berne, kurator i ekspozitës “Duke bërë gurët të flasin”, gjurmët e polikromisë tregojnë atë që vizitorët mesjetarë do të kishin parë, para se ngjyrat të zbeheshin me kalimin e kohës.
Zbulimet shkojnë përtej periudhës mesjetare, duke zbuluar shtresa historie mbi 2000 vjeçare. Arkeologët kanë zbuluar ndërtesa karolingjiane (750–887), shtëpi nga koha romake dhe shenja të zejtarëve. Këto zbulime ofrojnë një pasqyrë të jetës në Ile de la Cite shumë kohë para ndërtimit të kishës.
Për herë të parë janë eksploruar edhe themelet e katedrales. Christophe Besnier nga Instituti Kombëtar Francez për Kërkime Arkeologjike Parandaluese (INRAP) tha se këto zbulime ofrojnë të dhëna nga pothuajse të gjitha periudhat historike që nga shekulli i I-rë.
“Ne tani mund të rindërtojmë më shumë se 2000 vjet histori në këtë vend”, tha ai. Përveç ruajtjes së historisë franceze, restaurimi i Notre Dame ka zbuluar artefakte që zgjerojnë njohuritë tona mbi të kaluarën e saj komplekse dhe shumëdimensionale.
