Politikat klimatike që synojnë ndryshimin e stilit të jetesës rrezikojnë të prodhojnë pasoja negative të paqëllimshme, madje edhe tek individët që përpiqen vullnetarisht të bëjnë zgjedhje të qëndrueshme.
Sipas Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC), ndryshimet në stilin e jetës mund të kontribuojnë në uljen e emetimeve deri në 70 për qind deri në vitin 2050.
Megjithatë, një studim i ri i botuar në revistën Nature Sustainability paralajmëron se masa të tilla si reduktimi i konsumit të mishit, ndalimi i qarkullimit të makinave në qendrat urbane dhe kufizimi i udhëtimeve ajrore, mund të dobësojnë vlerat “gjelbëra” të individëve në vend që t’i forcojnë ato.
Hulumtuesit zhvilluan një anketë me mbi 3,000 qytetarë në Gjermani, të cilët u pyetën për qëndrimet e tyre ndaj politikave klimatike dhe, për krahasim, ndaj politikave të zbatuara gjatë pandemisë COVID-19.
Rezultatet treguan se mandatet që janë gjerësisht të pranueshme, por të projektuara dobët, mund t’i bëjnë edhe qytetarët pro-mjedisit më pak të ndërgjegjshëm ekologjikisht, për shkak të efektit të njohur si “crowding-out”.
Ky efekt shfaqet kur kundërshtimi i individëve ndaj kontrollit dhe kufizimeve tejkalon motivimin e tyre për të ndjekur një stil jetese ekologjik.
Sipas studimit, reagimi negativ ndaj mandateve klimatike ishte 52 për qind më i lartë sesa ndaj masave të COVID-19, të cilat kishin shkaktuar “armiqësi të jashtëzakonshme” në shumë vende të botës.
“Duket se çështja klimatike mund të jetë edhe më e ndjeshme,” shprehet ekonomisti Sam Bowles.
Ai thekson se, ndonëse shkenca dhe teknologjia për një jetë me karbon të ulët janë tashmë të disponueshme, ajo që mungon është zhvillimi i mjaftueshëm i shkencave sociale dhe të sjelljes për hartimin e politikave klimatike që janë njëkohësisht efektive dhe politikisht të pranueshme.
Megjithatë, studiuesit shohin edhe arsye për optimizëm. Rezistenca ndaj politikave ishte dukshëm më e ulët tek individët që besonin se masat ishin efektive dhe nuk cenonin lirinë e zgjedhjes apo privatësinë e tyre.
Në Gjermani, për shembull, ndalimet e fluturimeve me distanca të shkurtra kanë hasur më pak kundërshtim krahasuar me politika të tjera, falë një rrjeti hekurudhor evropian të zhvilluar që ofron alternativa reale – ndryshe nga situata në Shtetet e Bashkuara.
