Më 24 Shtator 2025, një grup prej 36 ish-liderëve të botës, përfshirë ish-sekretarin e përgjithshëm të OKB-së, Ban Ki-moon, publikuan një letër të hapur që kërkon taksa të përhershme mbi fitimet nga nafta, gazi dhe qymyri, për të financuar veprime ndaj klimës. Ky grup, i organizuar nga Club de Madrid, i bëri thirrje qeverive që të adoptuan “taksa për profitët e ndotësve”, duke theksuar se këto taksa janë të nevojshme për të përshpejtuar kalimin në energjinë e rinovueshme dhe për të mbështetur ata që janë goditur më shumë nga katastrofat klimatike.
Rebecca Newsom nga Greenpeace ndërkombëtare, e mbështeti këtë thirrje, duke theksuar se tatimi mbi fitimet e fosileve është jo vetëm i drejtë, por edhe thelbësor për të lehtësuar barrën ekonomike të krizës klimatike, e cila prek miliona njerëz nëpërmjet rritjes së çmimeve të ushqimeve dhe kostove të energjisë.
Letra erdhi në një moment kritik, pasi në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, diskutimet mbi politikën klimatike ishin bërë tematika kryesore. Presidenti amerikan, Donald Trump, e quajti ndryshimin e klimës një “mashtim të madh”, në një kontekst ku vendet e prekura nga klima po përballen me rreziqe ekzistenciale, si ishujt që ndihen kërcënuar nga stuhitë dhe ngritjen e niveleve të deteve.
Një raport i fundit paralajmëroi se shumë vende prodhuese të fosileve planifikojnë të rrisin prodhimin e qymyrit, naftës dhe gazit me gati 120 për qind mbi nivelet që duhet për të mbajtur ngrohjen globale brenda 1.5°C. Kjo situatë tregon se afati për arritjen e objektivave klimatike po mbyllet shpejt.
Ish-liderët besojnë se tatimi mbi fitimet nga fosilet mund të jetë pjesë e zgjidhjes. Gjatë krizës së çmimeve të karburanteve në vitin 2022, taksat e përkohshme kishin mbledhur miliarda dollarë. Një taksë e përhershme, e aplikuar në mënyrë modeste mbi fitimet normale dhe më lart mbi ato papritura, mund të prodhojë deri në 340 miliardë euro për veprime ndaj klimës.
Një studim i Greenpeace dhe Oxfam tregoi se tetë nga dhjetë njerëz në 13 vende të botës mbështesin tatimin mbi kompanitë e naftës dhe gazit për të financiarë dëmet klimatike. Me COP30 që do të mbahet në Brasil dhe negociatat për një Konventë globale mbi taksat që planifikohen për në nëntor, mbështetësit shpresojnë se thirrja për taksa mbi ndotësit do të marë vëmendje në rritje.
