Në këtë artikull, gazetari Tom Bateman analizon qëndrimin e presidentit të zgjedhur të SHBA-së, Donald Trump, ndaj situatës në Siri pas rënies së regjimit të Bashar al-Assad. Artikulli i publikuar nga BBC News trajton sfidat diplomatike dhe implikimet strategjike për politikën e jashtme amerikane.
Ndërsa Donald Trump vizitonte katedralen e sapo restauruar të Notre Dame në Paris, luftëtarë islamistë në Siri përmbysnin regjimin e Bashar al-Assadit. Në këtë moment të ndarë të lajmeve globale, presidenti i zgjedhur amerikan, i ulur mes çiftit të parë francez, vazhdonte të ndiqte me vëmendje kthesën dramatike të ngjarjeve në Lindjen e Mesme.
Në të njëjtën ditë, ai postoi në rrjetin e tij Truth Social:
“Siria është një rrëmujë, por nuk është miku ynë. SHTETET E BASHKUARA NUK DUHET TË KENË ASNJË LIDHJE ME TË. KJO NUK ËSHTË LUFTA JONË. LËRENIE TË ZHVILLOHET. MOS U PËRFSHIHUNI!”
Këto deklarata ishin një përkujtues i fuqisë së mandatit të tij për të shmangur ndërhyrjen në çështjet ndërkombëtare, por njëkohësisht ngjallën pyetje të mëdha për të ardhmen: A mund të qëndrojë Trump i distancuar tani që regjimi i Assadit ka rënë? Çfarë ndodh me trupat amerikane në terren? Dhe a do të jetë politika e tij drastikisht e ndryshme nga ajo e administratës Biden?
Sfida diplomatike pas rënies së Assadit
Administrata aktuale amerikane po zhvillon një raund të ethshëm diplomacie si përgjigje ndaj ngritjes së grupit të armatosur Hayat Tahrir al-Sham (HTS), i cili tani është forca kryesore në Siri pas rënies së Assadit. Ky grup, i klasifikuar si organizatë terroriste nga SHBA, ka shkaktuar shqetësime të mëdha për stabilitetin rajonal.
Antony Blinken, Sekretari aktual i Shtetit, është duke udhëtuar mes Jordanisë dhe Turqisë, duke kërkuar mbështetjen e vendeve arabe dhe myslimane për një qeveri të ardhshme siriane. Kërkesat e SHBA-së për këtë qeveri përfshijnë transparencë, gjithëpërfshirje, eliminimin e bazave për terrorizëm dhe shkatërrimin e arsenalit të armëve kimike e biologjike.
Qasja e Trump dhe sfidat në terren
Mike Waltz, i nominuar nga Trump për këshilltar të sigurisë kombëtare, thekson se politika e jashtme e Trump udhëhiqet nga një parim i vetëm: shmangia e luftërave të reja në Lindjen e Mesme. Interesat kryesore të SHBA-së në rajon, sipas Waltz, janë frenimi i Shtetit Islamik (ISIS), mbrojtja e Izraelit dhe ruajtja e aleancave me vendet e Gjirit Persik.
Për Trump, Siria mbetet një “rrëmujë” që duhet të zgjidhet nga vetë sirianët. Megjithatë, ai synon të sigurojë që çdo qeveri e ardhshme në Damask të mos kërcënojë interesat amerikane apo Izraelin. Një prioritet kryesor për të është arritja e një marrëveshjeje historike midis Izraelit dhe Arabisë Saudite, e cila do të dobësonte më tej ndikimin e Iranit në rajon.
Tensionet brenda administratës së Trump
Trump ka emëruar figura të diskutueshme në administratën e tij, përfshirë Tulsi Gabbard si drejtoreshë të inteligjencës kombëtare. Gabbard ka qenë e kritikuar për qëndrimet e saj ndaj Rusisë dhe Assadit, duke shkaktuar polemika brenda dhe jashtë SHBA-së.
Ndërkohë, qëndrimi i tij izolacionist ka ngritur shqetësime mbi fatin e aleatëve të SHBA-së në Siri, si Forcat Demokratike Siriane (SDF), të udhëhequra nga kurdët. Ndërsa administrata e Biden ka mbështetur fuqimisht SDF-në, Trump duket se është më i ftohtë ndaj aleatëve kurdë, gjë që mund të riformësojë dinamikën e forcave në terren.
Trump mund të kërkojë një marrëveshje me Presidentin turk Erdogan, i cili kundërshton fuqimisht mbështetjen amerikane për kurdët. Një tërheqje graduale e trupave amerikane nga Siria mund të shoqërohet me rritjen e ndikimit turk në rajon, një skenar që ngjall shqetësime për shumë analistë dhe ekspertë rajonalë.
Një qasje pragmatike apo retorikë boshe?
Ndërsa Trump promovon idenë e mosndërhyrjes, realitetet në terren dhe presionet diplomatike mund ta detyrojnë atë të rishikojë qasjen e tij. Analistët sugjerojnë se qëndrimi i tij izolacionist mund të zbutet nga anëtarët më pragmatikë të administratës së tij, të cilët mund të favorizojnë një angazhim më të gjerë në rajon.
Në fund, mbetet për t’u parë nëse politika e Trump do të sjellë ndryshime të rëndësishme në Lindjen e Mesme apo do të ndjekë një qasje të ngjashme me atë të administratës Biden, duke theksuar interesat amerikane pa përfshirje të thellë ushtarake.