Dy shkencëtarë kinezë janë arrestuar për kontrabandë në Shtetet e Bashkuara të një kërpudhe toksike që mund të përdoret si “armë agroterrorizmi”.
Yunqing Jian, një shkencëtare 33-vjeçare në Universitetin e Miçiganit, dhe i dashuri i saj, 34-vjeçari Zunyong Liu, akuzohen për kontrabandë të një kërpudhe të quajtur Fusarium graminearum.
Kërpudha mund të infektojë të korra si gruri, elbi dhe orizi me “dëmtim të kokës”, dhe më pas të shkaktojë të vjella, dëmtim të mëlçisë dhe defekte riprodhuese tek njerëzit dhe bagëtitë.
FBI tha se Fusarium graminearum klasifikohet në literaturën shkencore si një “armë e mundshme agroterrorizmi”.
“Është përgjegjës për miliarda dollarë humbje ekonomike në të gjithë botën çdo vit”, shtoi deklarata e zyrës së prokurorit të SHBA-së.
Hetimi zbuloi gjithashtu se Jian kishte “marrë fonde nga qeveria kineze për punë të ngjashme mbi këtë patogjen në Kinë”, sipas një postimi në X nga drejtori i FBI-së, Kash Patel.
“Veprimet e dyshuara të këtyre shtetasve kinezë – përfshirë një anëtar besnik të Partisë Komuniste Kineze – janë nga shqetësimet më të rënda për sigurinë kombëtare”, tha Prokurori i SHBA-së Jerome Gorgon Jr.
Veçanërisht shqetësuese ishte një artikull që autoritetet gjetën në telefonin e Liu-së me titull “Lufta midis Patogjenëve Bimë në Kushtet e Ndryshueshme të Klimës”.
Liu punonte në një universitet kinez ku kreu kërkime mbi patogjenin toksik, pretenduan autoritetet.
Pretendohet se ai ishte përpjekur të kontrabandonte kërpudhat përmes aeroportit të Detroitit në korrik 2024 me qëllim që të vazhdonte kërkimet e tij së bashku me Jian në Universitetin e Miçiganit.
Megjithatë, autoritetet gjetën materialin e kuq bimor në çantën e tij dhe e dërguan atë përsëri në Kinë. Duke pasur parasysh se SHBA-ja dhe Kina nuk kanë një traktat ekstradimi, nuk ka gjasa që Liu të përballet me akuza, përveç nëse zgjedh të kthehet në SHBA.
Mesazhet midis Jian dhe Liu në vitin 2024 sugjerojnë se Jian tashmë po punonte me Fusarium graminearum në Universitetin e Miçiganit përpara se Liu të kapej në Detroit, tha FBI.
Jian u paraqit në gjykatë dhe u kthye në burg ndërsa pret seancën e saj dëgjimore për lirimin me kusht të enjten. Gazetarët nuk u lejuan të hynin në sallën e gjyqit, por raportet thanë se ajo ishte e prangosur dhe e lidhur në bel dhe dukej dukshëm e frikësuar ndërsa lexoheshin akuzat.
Një kontroll i celularit të Jian zbuloi një formular në të cilin ajo kishte premtuar mbështetjen e saj për udhëheqësit e Kinës.
“Unë i përmbahem katër parimeve themelore, mbështes udhëheqjen e Partisë Komuniste të Kinës, zbatoj me vendosmëri udhëzimet dhe politikat arsimore të partisë, dua arsimin, kujdesem për studentët, bashkoj kolegët, dua atdheun dhe kujdesem për çështjet kombëtare”, thuhej në deklaratën e nënshkruar.
Katër parimet janë: Mbështetja e rrugës socialiste, mbështetja e diktaturës demokratike të popullit, mbështetja e udhëheqjes së Partisë Komuniste Kineze (PKK) dhe mbështetja e Marksizëm-Leninizmit dhe Mendimit Mao Ce Dun, i njohur si Maoizëm.
“Ky rast është një kujtesë e fortë se Partia Komuniste e Kinës po punon pa ndërprerje për të vendosur operativë dhe studiues për të infiltruar institucionet amerikane dhe për të synuar furnizimin tonë me ushqim, gjë që do të kishte pasoja të rënda… duke i vënë jetët amerikane dhe ekonominë tonë në rrezik serioz”, tha Patel.
Ata janë akuzuar për komplot, kontrabandë, dhënie deklaratash të rreme dhe mashtrim me viza, sipas zyrës së prokurorit amerikan për distriktin lindor të Miçiganit.
Universiteti nuk ka leje federale për të trajtuar Fusarium graminearum.
Në një deklaratë, Universiteti i Miçiganit tha se nuk ka marrë “financim nga qeveria kineze në lidhje me kërkimin e kryer nga individët e akuzuar”.
“Ne dënojmë fuqimisht çdo veprim që synon të shkaktojë dëm, të kërcënojë sigurinë kombëtare ose të minojë misionin kritik publik të universitetit”, tha Universiteti.
