Dy ngjarje të rëndësishme kanë ndodhur në Shqipëri në javët e fundit, që ilustrojnë marrëdhëniet e brishta mes kujtesës dhe nderimit për ata që kontribuan në histori. Njëra nga to ishte ceremonia e organizuar nga ambasada britanike në Tiranë, ku u nderua rreshteri i humbur Peter Twiddy, i cili vdiq në malet e Jugut shqiptar gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ky nderim, edhe pse u zhvillua pas kaq shumë vitesh, tregon respektin e vazhdueshëm që kombet e civilizuara kanë për heronjtë e tyre, duke vendosur një precedent për rëndësinë e kujtesës historike.
Ngjarja tjetër lidhet me ndarjen nga jeta të Pilo Shantos, një figurë thuajse e panjohur për publikun shqiptar, por me një ndikim të madh në historinë e Shqipërisë gjatë Luftës së Ftohtë. Shanto, si një nga drejtuesit e zbulimit të jashtëm shqiptar në vitet ’50, arriti të implementonte disa operacione spiunazhi profesionale që provoi efektivitetin e tij ndaj zbulimeve anglo-amerikane. Pavarësisht dështimeve të ideologjisë nën të cilën punoi, ai mbeti një patriot shqiptar që luftoi për integritetin e vendit të tij.
Për ironi, Pilo Shanto kaloi pleqërinë në Virginia, afër qendrave të spiunazhit amerikan, duke mbetur i harruar dhe pa nderime nga vendi për të cilin kishte kontribuar kaq shumë. Kjo ilustron një realitet të hidhur: Shqipëria shpesh harron heronjtë e saj, duke lënë pas një histori të pasur të individëve që sakrifikuan për atdheun.
Të dy ngjarjet nënvizojnë temën e nevojës për njohje dhe nderim të heronjve, jo vetëm për historinë e tyre, por edhe për mësimet që ata mund të ofrojnë për brezat e ardhshëm. Historitë e Twiddy dhe Shantos shërbejnë si një kujtesë për rëndësinë e respektit të vazhdueshëm për ata që dhanë shumë për integritetin dhe lirinë e Shqipërisë.
