Askush nuk të jep para falas, një mësim që shqiptarët duhej ta kishin nxjerrë që prej skemave piramidale të vitit 1997.
Megjithatë, pas tre dekadash, “Sudja e re” është zhvendosur online. Sot, qindra qytetarë shqiptarë po bien pre e mashtrimeve të reja, ku u ofrohet të blejnë kriptomonedha që në fakt nuk ekzistojnë, ose të investojnë me premtimin se brenda 45 ditësh do të dyfishojnë shumën e hedhur.
Sipas ekspertit të IT-së, Besmir Semanaj, këto skema funksionojnë duke u lejuar investitorëve tërheqjen e një pjese të parave vetëm në fillim, shpesh duke i kushtëzuar me pagesa komisionesh apo duke i detyruar të sjellin anëtarë të rinj. Pasi shuma e depozitave rritet, mashtrimi arrin pikën kulmore: skema shpall falimentin dhe pjesëmarrësit mbeten pa asnjë qindarkë.
Këto oferta qarkullojnë kryesisht në rrjetet sociale, veçanërisht në TikTok, WhatsApp apo Telegram. “Mjafton një mesazh, një link, një faqe që duket zyrtare, dhe aty nxitohesh të depozitosh para. Premtimi është gjithmonë i njëjtë: fitim i shpejtë dhe i lehtë”, shprehet eksperti i IT-së, Erion Demiri.
Në këto grupe, shpesh thuhet se depozitimi minimal është 1000 euro, dhe mashtruesit përdorin llogari të ndryshme për të krijuar besueshmëri. Por sapo ndiejnë që po gjurmohen nga policia, ata zhduken pa lënë gjurmë.
Emrat e këtyre platformave ndryshojnë vazhdimisht, por thelbi mbetet i njëjtë: qindra skema të reja piramidale po përpiqen të përfitojnë nga besimi dhe dëshira e qytetarëve për fitim të shpejtë, duke rrezikuar kursimet e tyre.