Në qytetin piktoresk të Fregonës, në veri të Italisë, jeta po zbehet dita-ditës.
Dyqane të mbyllura, rrugë të qeta dhe një realitet i zymtë që reflekton një problem kombëtar: rënia e lindshmërisë dhe shpërngulja drejt qyteteve më të mëdha. Kryebashkiaku Giacomo De Luca ndodhet në një betejë të dëshpëruar për të shpëtuar shkollën fillore të qytetit, që rrezikon të mbyllet pasi për klasën e parë janë regjistruar vetëm katër fëmijë – shumë më pak se minimumi prej dhjetë nxënësish që kërkohet për të siguruar financimin publik.
“Nëse fëmijët largohen për shkollim, nuk do të kthehen më,” thotë De Luca, i cili ka nisur një fushatë për të tërhequr familje të reja në qytet, duke ofruar transport falas me minibus dhe kujdes pas orarit të mësimit, të gjitha të financuara nga bashkia.
Kriza nuk është vetëm në Fregona. Në dhjetë vitet e fundit, popullsia italiane është zvogëluar me afro 1.9 milionë banorë, ndërsa numri i lindjeve ka rënë për të 16-tin vit radhazi. Mesatarisht, gratë italiane lindin vetëm 1.18 fëmijë – norma më e ulët ndonjëherë e regjistruar në vend, shumë larg nivelit prej 2.1 që nevojitet për të ruajtur qëndrueshmërinë demografike.
Përpjekjet e qeverisë së Giorgia Melonit, përfshirë bonuse për lindjet dhe lehtësime tatimore, nuk po japin rezultat. Për Valentina Dottor, një nënë e re në Fregona, ndihmat janë të pamjaftueshme përballë mungesës së çerdheve dhe kushteve për kujdesin ndaj fëmijëve. “Ka ndihmë, por nuk mjafton për të pasur fëmijë,” thotë ajo.
Në disa raste, kompanitë private kanë ndërhyrë. Në rajonin industrial të Venetos, fabrika si Irinox kanë krijuar çerdhe të subvencionuara për punonjësit e tyre, duke ndihmuar prindërit të kthehen në punë pa braktisur kujdesin ndaj fëmijëve. Por edhe këto iniciativa janë të kufizuara dhe nuk mund të zgjidhin një krizë që prek të gjithë vendin.
Mbyllja e shkollës “Pascoli” në Treviso ishte një tjetër sinjal alarmi. Vetëm 27 nxënës morën pjesë në ceremoninë e fundit, përpara se flamuri italian të ulej për herë të fundit në oborrin e saj. Shkaku? Një kombinim i rënies së lindshmërisë, mungesës së shërbimeve për prindërit dhe tensioneve sociale lidhur me emigracionin.
Sipas OKB-së, në 25 vitet e ardhshme popullsia e Italisë pritet të bjerë me 5 milionë banorë. Ndërkohë që qeveria përpiqet të nxisë lindjet, ekspertët e ekonomisë dhe përfaqësues të industrisë theksojnë se vetëm me politika më të guximshme – si kujdesi falas për fëmijët dhe mbështetje konkrete për familjet – mund të ndryshohet ky trend.
“Qeveria dëshiron më shumë fëmijë, por nuk ndihmon prindërit,” përfundon Eleanora Franceschi, një nënë që sapo ka përshëndetur shkollën e vajzës së saj për herë të fundit. “Si mund të kemi më shumë lindje në këtë situatë?