Më 10 tetor 2025, ligjvënësit evropianë arritën një marrëveshje për të shtyrë zbatimin e taksës për karbonin në ndërtesa dhe transportin rrugor deri në vitin 2028, një vit më vonë se sa kishte propozuar Komisioni Evropian. Të gjithë ata që përdorin karburante fosile për ngrohje dhe transport pritet që të përballen me rritje çmimesh pasi sistemi i ri i tregtimit të emisioneve (ETS) të hyjë në fuqi plotësisht.
Një nga ndryshimet kryesore është se furnizuesit e karburanteve do të jenë përgjegjës për monitorimin dhe raportimin e emisioneve, në vend të konsumatorëve të fundit, siç janë familjet dhe përdoruesit e automjeteve. Komisioni argumenton se çmimet që vendosen nga tregu i karbonit do të inkurajojnë investimet në rinovimin e ndërtesave dhe mobilitetin me emisione të ulëta. Megjithatë, kritikët e kësaj plani paralajmërojnë se ai mund t’i detyrojë furnizuesit të rrisin çmimet e energjisë për konsumatorët.
Sipas një studimi të Universitetit të Teknologjisë në Delft, kjo rritje e çmimeve do të shtyjë dhjetëra mijëra familje në varfëri energjetike deri në vitin 2030. Komisioneri për Veprim Klimatik, Wopke Hoekstra, theksoi se zbatimi i ligjit duhet të jetë “gradual dhe i butë” për të shmangur presionin mbi familjet me të ardhura të ulta dhe kërkoi që shtetet anëtare të eksplorojnë mundësitë e mbështetjes për këto familje.
Sistemi i tregtimit aktual të emisioneve mbulon rreth 40% të emisioneve të BE-së nga energjia dhe industria. Me miratimin e ETS2, e cila ka për qëllim të rrisë të ardhurat nga ndotja në ndërtesa dhe transport, pritet që të mbulojë rreth 75% të emisioneve në të gjithë BE-në kur të jetë plotësisht në fuqi.
Gjithashtu, ligjvënësit e BE-së ranë dakord të ruajnë kreditë për ndotjen e industrisë për t’i lejuar ato të arrijnë një reduktim prej 90% të emisioneve deri në vitin 2040. Ky marrëveshje do të lejojë për një periudhë provuese midis 2031 dhe 2035 për t’u parë efektet e këtyre krediteve. Aktivistët, si Sven Harmeling nga Climate Action Network Europe, e shohin këtë shtyrje si një mundësi të humbur për të investuar në transportin publik dhe energjitë e rinovueshme.
